ບັນດາປັດໄຈດັ່ງກ່າວບໍ່ພຽງແຕ່ສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງການພັດທະນາເສດຖະກິດຂອງແຕ່ລະປະເທດ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ພາຍໃຕ້ການນຳພາອັນສະຫຼາດສ່ອງໃສຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ປີຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ບັນລຸໄດ້ບາດກ້າວທີ່ຕັ້ງໜ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະການພົວພັນຕ່າງປະເທດ. ນັກຂ່າວຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ສຳພາດທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ, ຮອງຫົວໜ້າຜູ້ຕາງໜ້າອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ (UNDP) ປະຈຳ ລາວ ກ່ຽວກັບຜົນງານທີ່ມີຄວາມໝາຍຂອງຫວຽດນາມ.

leftcenterrightdel
ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ, ຮອງຫົວໜ້າຜູ້ຕາງໜ້າອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ (UNDP) ປະຈຳ ລາວ ຕອບສຳພາດ. ພາບ: ສໍານັກຂ່າວສານຫວຽດນາມ

ກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ຫວຽດນາມ ມີບາດກ້າວພັດທະນາບຸທະລຸ, ມີການປ່ຽນແປງໃໝ່ຈີນຕະນາການກ່ຽວກັບເສດຖະກິດ, ຈາກເສດຖະກິດຕາມແຜນການຫັນເປັນເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ທ່ານໃຫ້ຮູ້ວ່າ ພາຍຫຼັງເກືອບ 40 ປີແຫ່ງປ່ຽນແປງໃໝ່, ຂອບຂະໜາດພື້ນຖານເສດຖະກິດຫວຽດນາມ ບັນລຸ 430 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2023, ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນ 40 ພື້ນຖານເສດຖະກິດໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ໃນໂລກ ແລະພິເສດແມ່ນສັງກັດກຸ່ມ 5 ພື້ນຖານເສດຖະກິດແຖວໜ້າຂອງອາຊຽນ. ລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (GDP) ສະເລ່ຍໃສ່ຫົວຄົນບັນລຸເກືອບ 4.300 ໂດລາສະຫະລັດ ແລະອັດຕາຄອບຄົວທຸກຍາກຕາມມາດຖານຄວາມທຸກຍາກຫຼາຍດ້ານໃນປະຈຸບັນຍັງເຫຼືອພຽງ 2,9%. ນີ້ແມ່ນໝາກຜົນທີ່ໜ້າພາກພູມໃຈ, ພິເສດຫວຽດນາມ ເລີ່ມມາຈາກພື້ນຖານເສດຖະກິດກະສິກຳທີ່ຫຼ້າຫຼັງ, ພຽງແຕ່ບັນລຸ 26,3 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ໃນທົດສະວັດ 80 ຂອງສະຕະວັດກ່ອນ.

ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກວ້າງຂວາງ, ສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດເປີດ ແລະເພີ່ມວົງເງິນສົ່ງອອກ ກໍ່ຄືດຶງດູດການລົງທຶນ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດເປີດຂອງຫວຽດນາມ ມີຂະໜາດໃຫຍ່ຫຼວງ, ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນ 5 ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ມີລະດັບເປີດໃຫຍ່ທີ່ສຸດຢູ່ຕະຫຼາດ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີການພົວພັນດ້ານເສດຖະກິດ-ການຄ້າກັບ 230 ປະເທດ ແລະເຂດແຄ້ວນ. ພິເສດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ 500 ກວ່າສັນຍາສອງຝ່າຍ ແລະຫຼາຍຝ່າຍ, ໃນນັ້ນມີ 17 ສັນຍາການຄ້າເສລີ, ໃນນັ້ນມີສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ ແລະກ້າວໜ້າຂ້າມປາຊີຟິດ (CPTPP). ນີ້ແມ່ນສັນຍານທີ່ດີ ແລະພິເສດແມ່ນຍອດວົງເງິນສົ່ງອອກຂອງຫວຽດນາມ ຄາດວ່າບັນລຸ 800 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີນີ້, GDP ເພີ່ມຂຶ້ນທົບສອງເທົ່າ ແລະຫວຽດນາມ ເອົາໃຈໃສ່ທີສຸດເຖິງການດຶງດູດທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ. ກ່ຽວກັບການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ (FDI), ໄລ່ສະເພາະ 11 ເດືອນຕົ້ນປີ 2024, ຫວຽດນາມ ດຶງດູດທຶນໄດ້ປະມານ 31,4 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ພິເສດແມ່ນໃນຂົງເຂດອຸດສາຫະກຳປຸງແຕ່ງ ແລະຜະລິດ.

ຕາມທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ແລ້ວ, ໃນການຫັນປ່ຽນຮູບແບບເສດຖະກິດເຕີບໂຕ ແລະຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຫັນປ່ຽນຈາກການຫຼຸດຜ່ອນເຂດກະສິກຳໄປສູ່ການບໍລິການ ແລະອຸດສາຫະກຳຕາມທິດທັນສະໄໝກວ່າ. ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງ ແລະການທູດ, ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ຢືນຢັນວ່າ ຫວຽດນາມ ບັນລຸໄດ້ບາດກ້າວຕັ້ງໜ້າທີ່ສຸດ. ຖານະບົດບາດ ແລະອິດທິພົນຊື່ສຽງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ຢູ່ພາກພື້ນ ກໍ່ຄືໃນໂລກ ນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບການຍົກສູງ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ສ້າງຕັ້ງການພົວພັນນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງກວ່າເກົ່າກັບ 193 ປະເທດ ແລະເຂດແຄ້ວນທີ່ເປັນສະມາຊິກສະຫະປະຊາຊາດ (ສປຊ)...

ຈາກແງ່ມຸນຂອງສະຫະປະຊາຊາດ, ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ໄດ້ຕີລາຄາສູງບົດບາດຕັ້ງໜ້າ ແລະມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຫວຽດນາມ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກວ່າ 70 ອົງການສາກົນ ແລະສະມາຄົມສາກົນ ກໍ່ຄືເວທີປາໄສ, ໃນນັ້ນມີສະມາຄົມປະຊາຊາດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ (ອາຊຽນ), ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດອາຊີ-ປາຊີຟິກ (APEC), ອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ແລະພິເສດແມ່ນ ສປຊ...

ຕອບຄຳຖາມກ່ຽວກັບທິດທາງຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ ເພື່ອສືບຕໍ່ຮັກສາ ແລະພັດທະນາຜົນງານທີ່ພົ້ນເດັ່ນຄືດັ່ງກ່າວ. ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສືບຕໍ່ຮັກສາສະຖຽນລະພາບທາງດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດມະຫາພາກ ແລະສັງຄົມ. ນັ້ນແມ່ນ “ກຸນແຈ” ເພື່ອສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈກັບບັນດາປະເທດ ເຊິ່ງຫວຽດນາມມີການພົວພັນຮ່ວມມື, ກໍ່ຄືກັບວິສາຫະກິດສາກົນ, ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າສືບຕໍ່ລົງທຶນເຂົ້າຫວຽດນາມ.

ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ກໍ່ເນັ້ນໜັກວ່າ: ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສຸມໃສ່ຍົກສູງສະມັດຕະພາບແຮງງານ, ເພາະວ່ານີ້ແມ່ນປັດໄຈຕັດສິນຊ່ວຍຍົກສູງກຳລັງຄວາມສາມາດແກ່ງແຍ້ງຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດ, ກໍ່ຄືຂອງແຕ່ລະວິສາຫະກິດ. ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສຸມໃສ່ເຖິງບັນດາຂະແໜງເສດຖະກິດໃໝ່, ພື້ນຖານຫາຫໍ່ພົ້ນເດັ່ນ, ຄື: ເສດຖະກິດດີຈີຕອນ, ເສດຖະກິດເຕັກໂນໂລຊີດີຈີຕອນ, ປັນຍາປະດິດ (AI)... ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສຸມໃສ່ພັດທະນາຜະລິດຕະພັນ “Made in Vietnam” ກວ່າອີກ ເພື່ອສາມາດສົ່ງອອກ ແລະກາຍເປັນປະເທດນຳໜ້າໃນບາງຂົງເຂດໃໝ່.

ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງ ແລະການທູດ, ທ່ານ ດ່າວຊວນລາຍ ຢືນຢັນວ່າ ການທູດຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ ແລະພວມຮັກສາບົດບາດເປັນແກ່ນສານ. ຫວຽດນາມ ຕ້ອງຍູ້ແຮງການທູດເສດຖະກິດກວ່າອີກ, ຜ່ານນັ້ນເປີດກວ້າງບັນດາຕະຫຼາດໃໝ່, ສ້າງເງື່ອນໄຂເພື່ອສົ່ງອອກຜະລິດຕະພັນ “Made in Vietnam”, ສ້າງຕະຫຼາດໃໝ່ໃຫ້ບັນດາວິສາຫະກິດພາຍໃນສົ່ງອອກສິນຄ້າ, ຈາກນັ້ນສາມາດເປັນເຈົ້າການກວ່າອີກ ໃນການປັບຕົວ ແລະນຳພາບັນດາຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງທົ່ວໂລກ.

ກ່ຽວກັບການເຂົ້າຮ່ວມການໂອ້ລົມສົນທະນາ ກໍ່ຄືກໍານົດທິດທາງພັດທະນາໃຫ້ແກ່ປະເທດຕ່າງໆ, ໃນເກືອບ 40 ປີແຫ່ງການພັດທະນາ, ຫວຽດນາມ ມີຫຼາຍບົດຮຽນປະສົບການໃນການດຶງດູດການລົງທຶນ, ກໍານົດທິດທາງລົງທຶນພັດທະນາວິສາຫະກິດ, ກໍ່ຄືປະຕິຮູບລະບອບລະບຽບການ ແລະບົດຮຽນປະສົບການຄືດັ່ງກ່າວແມ່ນດີທີ່ສຸດເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມ ປະກອບສ່ວນໃຫ້ບັນດາປະເທດພວມພັດທະນາ.

ກ່ຽວກັບວິກິດການໃນທົ່ວໂລກ, ໃນນັ້ນມີ ດິນຟ້າອາກາດ ແລະວິກິດການສິ່ງແວດລ້ອມ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ ແລະພວມຕັ້ງໜ້າວາງອອກຍຸດທະສາດ ແລະມາດຕະການແທດຈິງ. ທ່ານ ຢືນຢັນວ່າ ຫວຽດນາມ ຍັງມີຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນຫຼລາຍຢ່າງເພື່ອຍົກສູງຖານະບົດບາດ ແລະອິດທິພົນຊື່ສຽງໃນເວທີສາກົນໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

ໂດຍ: ທະນາພອນ