ນັ້ນແມ່ນຄຳຢືນຢັນຂອງທ່ານ ຫງວຽນມິງຫວູ້ ຜູ້ຊ່ວຍວຽກຂອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ທີ່ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີແຫ່ງວັນ UNCLOS ມີຜົນສັກສິດ (16-11-1994 / 16-11-2024), ທີ່ດຳເນີນຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ໃນວັນທີ 10 ທັນວາ.

"ລັດຖະທໍາມະນູນກ່ຽວກັບທະເລ ແລະມະຫາສະໝຸດ"

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ, ທ່ານ ຫງວຽນມິງຫວູ້ ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ UNCLOS - ດ້ວຍບົດບາດ, ຄວາມໝາຍຄືດັ່ງ “ລັດຖະທຳມະນູນກ່ຽວກັບທະເລ ແລະມະຫາສະໝຸດ” ໄດ້ສ້າງຂອບນິຕິກໍາສາກົນຮອບດ້ານ ແລະຄົບຖ້ວນ, ປັບປຸງສິດ ແລະພັນທະຂອງທຸກປະເທດທີ່ມີທະເລ, ບໍ່ມີທະເລ ຫຼືພູມສາດບໍ່ອຳນວຍ, ໃນການນຳໃຊ້ທະເລ, ຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນທະເລ ແລະອະນຸລັກຮັກສາຊັບພະຍາກອນດັ່ງກ່າວໃຫ້ຄົນລຸ້ນຫຼັງ.

UNCLOS ກໍ່ວາງພື້ນຖານໝັ້ນຄົງເພື່ອກຳນົດບັນດາເຂດທະເລ ແລະພື້ນຖານ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດສ້າງອະທິປະໄຕ, ສິດອະທິປະໄຕ ແລະອຳນາດພິພາກສາສຳລັບເຂດທະເລ ແລະດຳເນີນບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ທະເລ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ກຳນົດກົນໄກແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງກັນຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ເພື່ອແນໃສ່ແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການອະທິບາຍ ແລະນຳໃຊ້ UNCLOS ໂດຍສັນຕິວິທີ. ຄຳຕັດສິນຂອງອົງການຕຸລາການທີ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນພາຍໃຕ້ຂໍ້ກຳນົດຂອງ UNCLOS ກໍ່ປະກອບສ່ວນເຮັດແຈ້ງຂໍ້ກຳນົດຂອງສົນທິສັນຍາ, ຮັບປະກັນລັກສະນະຮອບດ້ານ ກໍ່ຄືການປະຕິບັດ UNCLOS ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.

leftcenterrightdel
ຜູ້ແທນເຂົ້າຮ່ວມພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີແຫ່ງວັນ UNCLOS ມີຜົນສັກສິດ. ພາບ: ຮ່າເຟືອງ

ປະຈຸບັນ, ດ້ວຍ 170 ປະເທດ ແລະເຂດແຄ້ວນໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ, UNCLOS ໄດ້ກາຍເປັນເອກະສານນິຕິກຳສຳຄັນທີ່ສຸດ ແລະແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຜົນງານໃຫຍ່ທີ່ສຸດດ້ານກົດໝາຍຂອງປະຊາຄົມສາກົນໃນສະຕະວັດທີ 20. ໂດຍແມ່ນປະເທດແຄມທະເລທີ່ມີຝັ່ງທະລຍາວກ່ວາ 3.000 ກິໂລແມັດ ແລະມີເກາະນ້ອຍໃຫຍ່ນັບພັນເກາະ, ໃນນັ້ນມີໝູ່ເກາະ ຮ່ວາງຊາ ແລະ ເຈື່ອງຊາ, ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ຮັບຮູ້ແຈ້ງບົດບາດ ແລະຄວາມສຳຄັນຂອງທະເລສໍາລັບສັນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະການພັດທະນາຂອງປະເທດ. ເຄົາລົບ ແລະປະຕິບັດຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງ UNCLOS ແມ່ນສອດຄ່ອງກັບແຜນນະໂຍບາຍ, ນະໂຍບາຍສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງຫວຽດນາມ ນັບແຕ່ກ່ອນມາຮອດປະຈຸບັນ.

ຍັງຄົງຮັກສາຄຸນຄ່າເດີມໃນການຄຸ້ມຄອງທະເລ ແລະມະຫາສະໝຸດ

ຫວນຄືນວິວັດການສ້າງຕັ້ງ ແລະຜົນສັກສິດຂອງ UNCLOS, ທ່ານ ຫງວຽນດັງຖັງ, ຫົວໜ້າກົມກົດໝາຍ ແລະສົນທິສັນຍາສາກົນ (ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ) ຢືນຢັນລັກສະນະຮອບດ້ານ ແລະຄວາມໝາຍຂອງສົນທິສັນຍາສໍາລັບປະຊາຄົມສາກົນເວົ້າລວມ ແລະຫວຽດນາມ ເວົ້າສະເພາະ. ຕາມທ່ານແລ້ວ, UNCLOS ແມ່ນເອກະສານສຳຄັນທີ່ສຸດ, ເພາະວ່າມັນປັບປຸງ 70% ຂອງໜ້າໜ່ວຍໂລກ, ສົ່ງຜົນສະທ້ອນເຖິງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນປະມານ 3 ຕື້ຄົນ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຈາກຫຼາຍປະເທດໃນທົ່ວໂລກ. UNCLOS ປັບປຸງການເຄື່ອນໄຫວເຊັ່ນ: ການປະມົງ, ການຂົນສົ່ງທາງທະເລ, ການຂຸດຄົ້ນນ້ຳມັນ ແລະອາຍແກັສ... 30 ປີຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ຈາກປະເທດນຳໃຊ້ UNCLOS ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ  ກາຍເປັນປະເທດປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການປະຕິບັດສົນທິສັນຍາ, ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາຂໍ້ກຳນົດລະບຽບການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງທະເລຄືປະຈຸບັນ.

ເນັ້ນໜັກເຖິງບົດບາດຂອງ UNCLOS ໃນການຄຸ້ມຄອງ ແລະແກ້ໄຂການພິພາດທະເລ, ທ່ານ ຮສຈ, ດຣ ຈິ້ງດຶກຫາຍ, ຮອງປະທານຄະນະກໍາມະການຊາຍແດນແຫ່ງຊາດ (ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ), ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ UNCLOS ແມ່ນພື້ນຖານນິຕິກຳເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດກຳນົດເຂດທະເລ ແລະສິດຊົມໃຊ້ຈາກເຂດທະເລເຫຼົ່ານັ້ນ, ກໍ່ຄືການກຳນົດສິດ ແລະພັນທະຮ່ວມມື, ຄວາມລະງັບໃຈຂອງບັນດາຝ່າຍໃນເຂດທະເລຊ້ອນກັນກ່ຽວກັບການຮຽກທ້ວງທະເລ. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, UNCLOS ຍັງສ້າງກົນໄກເພື່ອແກ້ໄຂການແກ່ງແຍ້ງທະເລ, ມີການຕັດສິນຜູກມັດ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ນຳໃຊ້ກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດແມ່ນ UNCLOS ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາກຳນົດທະເລ ແລະການຮ່ວມມືທະເລກັບບັນດາປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ.

ການນຳໃຊ້ UNCLOS ໃນສະພາບການທະເລ ແລະມະຫາສະໝຸດມີການຫັນປ່ຽນຫຼາຍກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມກໍ່ແມ່ນບັນຫາໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ເມື່ອ 80% ມົນລະພິດຢູ່ ແລະສິ່ງເສດເຫຼືອຢູ່ທະເລແມ່ນມາຈາກຜືນແຜ່ນດິນ, ຈາກນັ້ນວາງອອກພັນທະໃຫ້ບັນດາປະເທດສະມາຊິກກ່ຽວກັບການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທະເລຢ່າງຮອບດ້ານ, ໃນທຸກດ້ານ, ຄືດັ່ງແບ່ງປັນຂອງທ່ານ ດຣ ຫວູຫາຍດາງ, ສະຖາບັນທະເລຕາເວັນອອກ (ສະຖາບັນການທູດ).

ອາດເຫັນໄດ້ວ່າ, ພາຍຫຼັງ 30 ປີທີ່ມີຜົນສັກສິດ, UNCLOS - ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຜົນງານອັນໃຫຍ່ຫຼວງຂອງກົດໝາຍສາກົນໃນສະຕະວັດທີ 20 - ຍັງຄົງຮັກສາຄຸນຄ່າເດີມ ແລະຄວາມສຳຄັນຂອງການຄຸ້ມຄອງທະເລ ແລະມະຫາສະໝຸດ, ພິເສດແມ່ນໃນການຮັບມືກັບບັນດາສິ່ງທ້າທາຍໃນປະຈຸບັນເຊັ່ນການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ແລະການຮ່ວມມືເພື່ອພັດທະນາ.

ໂດຍ: ຈາງຫງວຽນ